सामाजिक कार्य शिक्षणातील एक अग्रगण्य व्यक्तिमत्व, हेलन हॅरिस पर्लमन यांनी “शिकागो स्कूल” ऑफ सोशल वर्क थिअरी विकसित केली, ज्याने जगभरातील सामाजिक कार्य शिक्षण आणि सरावांवर प्रभाव टाकला आहे. 20 डिसेंबर 1905 रोजी सेंट पॉल, मिनेसोटा इथं त्यांचा जन्म झाला व सात मुलांपैकी त्या सर्वात मोठ्या होत्या.
हेलन पर्लमन यांनी 1926 मध्ये बीएचे शिक्षण मिनेसोटा विद्यापीठातून इंग्रजी साहित्य आणि शिक्षणात, 1934 मध्ये न्यूयॉर्क स्कूल ऑफ सोशल वर्कमधून मानसोपचार सामाजिक कार्याचे शिक्षण आणि एमएस 1943 मध्ये कोलंबिया युनिव्हर्सिटी स्कूल ऑफ सोशल वर्कमधून पदवी शिक्षण पूर्ण केले. याचवेळी त्यांनी ज्यू सोशल सेवेसाठी काम करण्यास सुरुवात केली.
हेलन पर्लमन सांगतात, “माझ्याकडे कोणतेही प्रशिक्षण नव्हते. परंतु लोकांच्या कृती, वागणूक, भावना आणि समस्या समजून घेण्यासाठी मी लेखक म्हणून विकसित केलेल्या मार्गांचा वापर केला”. लोकांना कोणत्या प्रकारचा त्रास होतो, याची मला कल्पना नव्हती. मला असे आढळले की अनेक प्रकरणांमध्ये, कुटुंबांना अनेक प्रकारच्या समस्या आणि संघर्षांचा सामना करावा लागतो. त्यासाठी समुपदेशन महत्वाची कामगिरी पार पाडते.
हेलन पर्लमॅन यांचे व्यक्ती सहकार्य (केसवर्क) ही पद्धत समस्या सोडवण्याची प्रक्रिया आहे. ज्यामध्ये व्यक्तीला स्वतःला सामोरे जाणाऱ्या समस्यांवर काम करणे आणि त्याचा सामना करण्यासाठी व्यक्तीला सक्षम बनवणे हा त्यांचा मुख्य हेतू होता. व्यावसायिक व्यक्ती सहकार्य (समाजकार्य ) करताना त्यांनी व्यक्ती , समस्या , ठिकाण आणि प्रक्रिया (4P)! या चार मुख्य आणि महत्वाच्या घटकांची ओळख व्यावसायिक शिक्षण आणि जगाला करून दिली. या घटकांद्वारे व्यक्तीला व कुटुंबाना त्यांच्या समस्या सोडवण्यास मदत होते असं मत पर्लमॅन यांनी मांडले.
प्रक्रियामध्ये समस्या जाणून घेऊन त्यावर अभ्यास केला जातो. म्हणजेच निदान करून उपचार करण्यात येतो, असे स्पष्ट मत त्यांनी मांडले.
व्यक्ती सहकार्याचे चार घटक आहेत, ज्यांना चार-पी (चार 4) म्हणून ओळखले जाते. 1) व्यक्ती २) समस्या 3) स्थान 4) प्रक्रिया
व्यक्ती ः
कोणतीही व्यक्ती जी तणावग्रस्त आहे किंवा त्यांच्या जीवनातील समस्यांना सामोरे जात आहे ती व्यक्ती म्हणून पात्र आहे. व्यक्ती पुरुष, स्त्री किंवा लहान मूल असू शकते.
समस्याः
समस्या म्हणजे एखाद्याच्या स्वतःला सामान्यपणे वागण्याच्या क्षमतेमध्ये अडथळा. अपूर्ण गरजा, खराब अनुकूलन आणि निराशा ही सामान्यत: समस्यांची कारणे आहेत. अपूर्ण गरजा किंवा निराशा अडचणींचे रूप धारण करतात जेव्हा त्या दीर्घकाळ टिकून राहतात आणि एखादी व्यक्ती इतरांशी कसा संवाद साधते यावर परिणाम करू लागते. ज्याचा त्यांच्या जीवनाच्या गुणवत्तेवर किंवा त्याचे निराकरण करण्याच्या त्यांच्या प्रयत्नांच्या यशावर परिणाम होतो.
स्थान ः
ती व्यक्ती ज्या ठिकाणी त्यांच्या समस्येसाठी सहाय्य मागते ते स्थान सामाजिक सेवा संस्था किंवा विभाग आहे. एक मोठी संस्था (स्थानिक सरकार सारखी) किंवा एक लहान सामाजिक कार्य सूक्ष्म जग (जसे की मानसिक रुग्णालयातील मानसोपचार सामाजिक कार्य विभाग) दोन्ही ठिकाणे म्हणून पाहिले जाऊ शकतात. जसे की शाळा, बाल मार्गदर्शन दवाखाने, रुग्णालये आणि न्यायालयांचे मुलांचे विभाग, इत्यादी देखील एक स्थान म्हणून मानले जाऊ शकते
प्रक्रिया ः
प्रक्रिया ही टप्प्याटप्प्याने किंवा कृतींची मालिका आहे जी सामाजिक कार्यकर्ता व्यक्तीला मदत करण्यासाठी घेतो. एखाद्या व्यावसायिक कार्यकर्त्याने व्यक्तीला मदत करण्यासाठी विशिष्ट प्रक्रियांचे पालन केले पाहिजे. कार्यकर्ता व्यक्तीला त्याचे किंवा तिचे सामना करण्याचे कौशल्य बळकट करण्यासाठी मदत करतो.
थोडक्यात व्यावसायिक सामाजिक कार्यकर्ता व्यक्तीला स्वीकारतो आणि सत्य उघड करण्याचा प्रयत्न करतो. व्यक्तीच्या तथ्यांचे अचूक निदान करण्यास मदत करतो .
संकलन : दीपक बनसोडे, संशाेधक विद्यार्थी, पुणे
